Батыс Қазақстан облысында биыл шекарадан заңсыз өтпек болған 95 шетелдік азамат ұсталды.
ҚР ҰҚК Шекара қызметі БҚО бойынша департаменті шекаралық бақылау мамандарын даярлау бөлімінің бастығы Арсентий Дунаевтың мәлім еткеніндей, бұлардың басым бөлігі – Үндістан, Ауғанстан, Өзбекстан, Әзербайжан, Шри-Ланка, сонымен қатар Сомали елінің азаматтары.
Олардың барлығы Ресей Федерациясымен шекаралас аймақта қолға түсіп, белгіленген тәртіпке сәйкес әкімшілік жауапкершілікке тартылды.
А.Дунаевтың сөзіне қарағанда, шекара аймағында шекара режимін және жекелеген жерлерде болу тәртібін бұзғаны үшін ҚР Әкімшілік құқықбұзушылық кодексінің 510-бабына сәйкес 5, 10 және 75 АЕК мөлшерінде айыппұл салынады. Осы кодекстің 514-бабына сәйкес ҚР мемлекеттік шекара режимін бұзғандарға 10-нан 50 АЕК-ке дейін айыппұл салумен қатар 10 күнге әкімшілік қамауға алу немесе ел аумағынан шығарып жіберу түріндегі жаза қарастырылған.
Сонымен қатар мемлекеттік шекараны қасақана бұзса, ҚР Қылмыстық кодесінің 392-ші және 394-бабына сәйкес жауапкершілікке тартылады. Атап айтқанда, ҚР ҚК 392-бабына сәйкес шекараны қасақана кесіп өткендер ел аумағынан әкімшілік жолмен 5 жылға шығарыла отырып, 1 мың АЕК көлемінде айыппұл салынады немесе 1 жылға бас бостандығынан айырылуы мүмкін.
А.Дунаевтың айтуынша, шекара – ұлттық қауіпсіздігіміздің бір бөлігі. Сондықтан ықтимал қауіп-қатерден қорғау үшін шекараны мығым ұстау аса маңызды. Мұндағы өзекті мәселенің бірі – заңсыз көші-қон процестері. Адамдар өмір сүру деңгейін жақсарту үшін шекарадан өтуге тырысады, әкімшілік немесе қылмыстық жауапкершіліктен жалтару үшін сондай қадамға барады. Заңсыз еңбек көші-қоны да бар.
Еуропа мен Ресейге бет алған заңсыз көшіп-қонушылар географиялық жағынан қолайлы орналасқан Қазақстанды қолай көреді. Көп жағдайда елімізге заңсыз келіп, Ресейге өтіп кетуге тырысады. Заңсыз көші-қонды ұйымдастырушылар келісілген сомаға мемлекеттік шекарадан кедергісіз өткізуге кепілдік беріп, қызметін тек сөз жүзінде ғана ұсынады. Алданған заң бұзушы мемлекеттік шекараға жақындаған кезде Қазақстанның немесе Ресейдің әскери қызметшілері ұстап, жауапкершілікке тартады. Бұдан ұйымдастырушылар да тыс қалмайды. Олар Ұлттық қауіпсіздік комитетінің және шетелдік арнайы органдардың бірлескен іс-шаралары нәтижесінде елден тыс жерде де анықталып, жауапқа тартылады.
Тағы бір айта кететін жайт, шекараға жақын орналасқан елді мекендер тұрғындарының арасында да ұйымдасқан заң бұзу әрекеттері жоқ емес. Олар шекара бұзушыларға заңсыз көмек көрсетеді. Бұл ретте жеке тасымалдаушылар, яғни таксистер алдымен ауызға ілігеді. Таксист заң бұзушыны алып келе жатқанын білмеуі де мүмкін, бірақ бұл оны жауапкершіліктен босатпайды. Биыл осындай қылмысқа барған 4 азамат ҰҚК, ішкі істер органдарының бірлескен іс-шаралары нәтижесінде тез арада анықталып, әшкереленді.
ҚР ҚК 394-бабына сәйкес қылмыстық топпен заңсыз көші-қонды ұйымдастырғаны үшін 5 мың АЕК көлемінде айыппұл салу немесе мүлкін тәркілеумен қатар 5 жылға бас бостандығынан айыру жазасы қарастырылған.
«Халықаралық тәжірибеге сүйенсек, мемлекеттік шекараны қорғау ісінде жергілікті тұрғындар маңызды роль атқарады. «Мемлекеттік шекара туралы» ҚР заңында «Шекаралық кеңістік шегінде азаматтар ерікті жасақтар құрамында және өзге де нысандарда ерікті негізде мемлекеттік шекараны қорғауға қатысады» делінген. Өңірде шекараға жақын орналасқан елді мекендер тұрғындарының арасында ерікті жасақ құрамына кіріп, белсенділік танытып жүрген азаматтар бар. Шекара қызметі мен жергілікті тұрғындар арасындағы ынтымақтастық мемлекеттік шекараны қорғау ісінде тиімді деп санаймыз. Бұл олардың еліміздің қауіпсіздігіне деген алаңдаушылығын және Отанға деген сүйіспеншілігін білдіреді. Сонымен қатар өз тарапымыздан мемлекеттік шекараны қорғауға атсалысып, үлесін қосып жүрген азаматтарды марапаттауды да естен шығармаймыз. Сол себепті ҚР ҰҚК ШҚ Батыс Қазақстан облысы бойынша департаменті өңір тұрғындары мен қонақтарын шекаралық қауіпсіздік саласында қырағылық пен жауапкершілік танытуға шақырады. Әр шекарашының еңбегі тек мемлекеттік шекараның беріктігімен бағаланатынын ұмытпағанымыз жөн. Қазақстан Республикасының кез келген азаматы мемлекеттік шекараны қорғау ісіне өз үлесін қоса алады. Оған қоса Шекара қызметіне әскери қызметке келісім-шарт бойынша жұмысқа кіру мүмкіндігі бар. Қазіргі таңда департаментте үміткерлерді іріктеу жұмыстары жүргізілуде», деді А.Дунаев.
